1393/11/14 سه‌شنبه

گروه آموزش و ارتقاء سلامت


نوشین مهران فر
مدرک: مامایی
سمت: سرپرست گروه آموزش و ارتقاء سلامت


رسالت گروه:

ارتقای سواد سلامتی مردم  
(Promotion of Public Health literacy)

آموزش سلامت ترکیبی از تجارب یادگیری تسهیل کننده اتخاذ داوطلبانه رفتار سالم است که منجر به تأمین، حفظ و ارتقای سلامت شده و ترکیبی ازحمایت های آموزشی، ساختاری، اقتصادی و محیطی برای تعالی رفتار سالم است. آموزش دهندکان سلامت، پیشگامانی هستند که همیشه طالب درک جدیدی از رفتار انسانی و راه های جدید کار برد دانش خویش به منظور حل مشکلات فردی و اجتماعی می‌باشند. تمام مراقبین سلامت (و بیش از آن تمام فعالان توسعه پایدار) آموزش دهنده سلامت هستند و این افتخاری است که توسعه و تقویت آن نیازمند برنامه ریزی دقیق برای توسعه آموزش سلامت متکی بر شواهد و مبتنی بر جامعه می‌باشد ماموریت گروه: سیاست گذاری،توسعه و تسهیل فعالیت های آموزش و ارتقای سلامت در منطقه به منظور توانمندسازی مردم برای ارتقای سلامت خود،خانواده و جامعه ای که در آن زندگی می کنند در راستای برنامه های توسعه کلان اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور می باشد.
Health Literacy سواد سلامت عبارتست ازتوانایی درک و هدایت اطلاعات سلامت که برای دستیابی به مراقبت های سلامتی، افزایش دانش سلامت و شناسایی عوامل موثر برسلامت افراد و اجتماعات ضروری است. سواد سلامتی شامل توانایی خواندن و پیگیری دستورات سلامتی, ازجمله تجویزها،  به دست آوردن و تفسیر اطلاعات سلامت لازم و اتخاذ رفتارهای ارتقا دهنده سلامت است تاریخچه  آموزش بهداشت 

فعالیت های منظم مبتنی بر طرح ریزی در آموزش سلامت در سطح بین المللی پس از تاسیس سازمان جهانی بهداشت در سال 1948 آغاز شد که ایران نیز از کشورهای موسس آن بود.

در ایران مدتها پس از تاسیس وزارت بهداری (سال 1320) عملا فعالیت های آموزش سلامت در سطح محدودی از سال 1330 به بعد آغاز شد که در ابتدا فعالیت های آن متوجه مسایل ریشه کنی مالاریا گردید و بتدریج در طی سالهای بعد فعالیت هایی نظیر بهسازی محیط ، تالیف مواد درسی و مطالب خواندنی و تهیه پوستر و بولتن را بر عهده گرفت. در سال 1340 به بعد واحد آموزش سلامت وزارت بهداری تجهیز شد و به حالت فعالتری درآمد . بلاخره در سال 1351 اداره آموزش سلامت (بهداشت ) به دفتر آموزش سلامت (بهداشت) تبدیل شده و عهده دار انجام رسالت های مربوط به آموزش سلامت در سطح کشور گردیده است

آموزش بهداشت به عنوان یکی از قدیمی ترین فعالیت های وزارت بهداشت بیش از 50 سال قبل شروع به کار کرده است. فعالیت آموزش بهداشت به عنوان یک فعالیت پشتیبان از زمان مبارزه با بیماریهایی چون آبله، مالاریا، التور طی دهه های 1330 تا 1350 مطرح بوده است. تجهیز آموزش بهداشت به وسایل سمعی و بصری به عنوان مهمترین استراتژی آموزشی طی سالهای فوق به اجرا درآمده است. از سالهای 1373 به بعد با استفاده از رویکرد " آموزش بهداشت به عنوان حل مشکل" با بررسی مشکلات و تجزیه وتحلیل وضعیت موجود به تعیین نقش خود پرداخته و با اهداف مشخص واستراتژیهای واضح و بیان فعالیت، همراه با ارایه جدول زمان بندی فعالیتها نقش خود را در حل مشکلات نشان می دهد.

در رویکرد " آموزش بهداشت به عنوان یک مراقبت " می توان از آموزش به عنوان رویکرد پیشگیری از بیماریها وارتقاء سلامت استفاده کرد. در این رویکرد با استفاده از اصول ارتقاء سلامت، باید ضمن برنامه ریزی، نسبت به ایجاد عادات و رفتارهای صحیح بهداشتی در گروه های مختلف جامعه به ویژه کودکان و نوجوانان اقدام نمود. به طور کلی واحد آموزش بهداشت در حال حاضر با برنامه ریزی عملیاتی و تفضیلی در راستای طرح جامع آموزشی استان نقش خود را در هر یک از مشکلات بهداشتی نشان می دهد.

آموزش سلامت آن بخش از مراقبت های بهداشتی است که بر تأثیر عامل رفتاری بر سلامت تکیه نموده و با مردمی آغاز می‌شود که سالم بوده و علاقمند به توسعه معیارهای سلامت فردی و اجتماعی هستند و به آنها در گسترش شیوه های زندگی مؤثر در حفظ و ارتقای سلامت کمک می‌کند .

آموزش سلامت ترکیبی از تجارب یادگیری تسهیل کننده اتخاذ داوطلبانه رفتار سالم است که منجر به تأمین، حفظ و ارتقای سلامت شده و ترکیبی ازحمایت های آموزشی، ساختاری، اقتصادی و محیطی برای تعالی رفتار سالم است .

آموزش دهندگان سلامت، پیشگامانی هستند که همیشه طالب درک جدیدی از رفتار انسانی و راه های جدید کار برد دانش خویش به منظور حل مشکلات فردی و اجتماعی می‌باشند . تمام مراقبین سلامت (و بیش از آن تمام فعالان توسعه پایدار) آموزش دهنده سلامت هستند و این افتخاری است که توسعه و تقویت آن نیازمند برنامه ریزی دقیق برای توسعه آموزش سلامت متکی بر شواهد و مبتنی بر جامعه می‌باشد .

گستردگی طیف آموزش دهندگان سلامت از وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تا بهورزان سخت کوش و فداکار و رابطان پر افتخار سلامت، فرصتی است که باید با افزایش آشنائی آنان با دانش ها و مهارت های مورد نیاز برای ارائه انواع خدمات آموزش سلامت از مرحله تعیین نیازها تا اجرا و پایش و ارزشیابی مداخلات آموزشی سلامت، تقویت گردد.

آموزش سلامت هر چند وظیفه ای است برای تمام مراقبین سلامت اما خود علمی است که ریشه در مجموعه ای از علوم تربیتی، رفتاری، روان شناسی، مردم شناسی، جامعه شناسی، ارتباطات، اطلاعات پزشکی و بهداشت داشته و متناسب با توسعه این علوم واگذار دوران، توسعه می‌یابد. آموزش سلامت هر چند وظیفه ای است برای تمام مراقبین سلامت اما بدون اتکای به شواهد و رعایت استانداردهای آموزش سلامت، نمی‌توان به تأثیر آن امیدی داشت و توسعه آموزش سلامت متکی بر شواهد و مبتنی بر جامعه، نیازمند طراحی ساختاری منسجم، علمی و هماهنگ برای رهبری مداخلات آموزش سلامت در سطوح مختلف سیستم ارائه خدمات بهداشتی درمانی کشور می‌باشد.

اهمیت آموزش سلامت

1- آموزش سلامت وضعیت سلامت افراد ،خانواده ها ،جوامع و در کل ملت ها را تغییر می دهد.

2- آموزش سلامت کیفیت زندگی مردم را بالا می برد. اموزش سلامت باعث پیشگیری از مرگ های زودرس می شود.

3- آموزش سلامت با تمرکز روی پیشگیری، هزینه ای که صرف درمان می شود را کاهش می دهد.
4- آموزش سلامت یکی از مهمترین اجزای ارتقای سلامت و متضمن ترکیبی از ایجاد انگیزه برای تطابق رفتارهای ارتقا دهنده سلامت و کمک به مردم جهت اخذ تصمیم در باره سلامت شان و کسب اعتماد و مهات های لازم برای عمل به تصمیم شان است.

تعاریف آموزش سلامت

سازمان بهداشت جهانی (who) اهداف و تعاریف زیر را برای آموزش سلامت بیان کرده است:

 - ترغیب مردم برای شرکت فعالانه در اقدامات بهداشتی به طور انفرادی و دسته جمعی به منظور حفظ سلامت فرد

- تجهیز افراد به دانشها و مهارت های لازم و نفوذ در گرایشهای آنان به نحوی که بتوانند مسایل بهداشتی خویش را حل نمایند.

 - فراهم آوردن شرایط لازم جهت رشد خدمات بهداشتی

 - آماده کردن و تشویق مردم برای قبول و نگاه داری عادات بهداشتی

- آگاه نمودن مردم درباره خدمات طبی و بهداشتی کشور

- کمک به مردم در راه نایل شدن به سلامت توسط اقدامات و فعالیت های خود آنان به نحویکه بتوانند آمادگی قبول مسئولیت تندرستی خود و اجتماعی که در آن زندگی می کنند را داشته باشند.

تعداد بازديد اين صفحه: 4052
تعداد بازديد کنندگان سايت: 103714368 تعداد بازديد زيرپورتال: 1645139 اين زيرپورتال امروز: 1256 سایت در امروز: 142526 اين صفحه امروز: 2